آموزش مداحی گام به گام - مداحی - گام دوم

2. بال فني:

و اما براي كسب بال فني مداحي مراحلي وجود دارد كه پس از سال ها تجربه توسط اساتيد فن به ثبت رسيده است.

نكته ي مهم:اين مراحل را بايد به ترتيب طي كنيد. عدم رعايت ترتيب در اين مراحل ممكن است باعث شود شما به مقصد نرسيد و يا سرعت پيش رفت شما را در امر مداحي به شدت كم كند.

نكته ي مهم:همه ي اين مطالب براي اين ذكر مي شود تا به آن ها عمل شود.صرف دانستن اين اطلاعات از شما يك مداح درجه يك نمي سازد.تلاش لازم است تلاش...

مراحلی که یک مداح مبتدی برای حرفه ای شدن باید طی کند:

هر شخصی ابتداءا باید از مداحان حرفه ای تقلید نماید.این اشتباه است که بگوییم ما خودمان سبک میسازیم یا اخلاص داشتن کافی است،نه.این تفکر را از خود دور کنید.اتفاقا کسی که اخلاص داشته باشد تلاش بیش تری می کند تا مجلس بهتری را ارائه دهد.و این میسر نمی شود مگر این که با تقلید صحیح از یک مداح حرفه ای شروع کنیم.
و اما خود تقلید نیز مراحلی دارد که باید به ترتیب طی شود:

الف: تقلید

1. تقلید محض :

ابتدای کار باید مداحی را برای تقلید انتخاب کنید که این شرایط را داشته باشد:

-بر اساس مباني صحيحي كه بزرگان دين به ما توصيه كرده اند خوانده و از خط قرمز ها تجاوز نكند.
-خواندن او را دوست داشته باشید.
-حرفه ای باشد.
-بتوانید حداقل ماهی یک بار در جلسات او حضور پیدا کنید
-در همه ی زمینه ها مداحی کند.(روضه-دعا-مناجات-سینه زنی و ...)
-سی دی های مداحی او در دسترس باشد.
- و ... .

پس از انتخاب مداح مورد نظر باید دست به کار شده و تقلید را شروع کنید.
در تقلید محض باید تمامی حرکات مداح را تقلید کنید،زیرا گاهی اوقات مداحی در قالب کلام نمی گنجد و مداح با یک حرکت اوج روضه را بیان می کند.
تقلید محض نباید بیش از یکی دو سال طول بکشد،چون خطرناک است و ممکن است تا ابد یک مقلد بمانید و دیگر نتوانید از قالب خواندن آن مداح خارج شوید.

نكته ی خیلی مهم:

 برای این که بتوانید مداح موفقی شوید حتما حتما باید حضوری در مجلس مداحان حرفه ای و صاحب فن شرکت کنید.بهترین کلاس پای منبر مداح نشستن است.

شیوه ی تقلید:

ابتدا آن نواری را که می خواهید تقلید کنید، چند بار خوب گوش دهید.
سپس آن را از اول تا آخر روی کاغذ پیاده کنید.
(دقت کنید نباید هر چه که در نوار می شنوید را مو به مو بنویسید و اجرا کنید.مثلا مداح بین خواندن سرفه کرده پس شما دقیقا به همان جا که رسیدید سرفه کنید،نه.یا مداح آن مداحی را در شب جمعه در مجلسی اجرا کرده بوده و حین خواندن گفته "امشب شب جمعه است و..." اگر شما می خواهید شب چهار شنبه آن مداحی را در مجلسی اجرا کنید دیگر نباید این را بگویید.)
بنابر این ما از اصطلاح "اقتباس" به جای تقلید استفاده می کنیم.

2. تقليد تركيبي : 

در اين مرحله از تقليد از يك شخص خارج مي شويد و مداحان مختلف را بررسي مي كنيد.بايد ببينيد كدام مداح در كدام بخش تسلط دارد از او در آن تقليد كنيد.

مثلا مداحي در روضه خواني تسلط بيش تري دارد ديگري در سبك هاي سينه زني و مداحي در مناجات خواني و ... .

اگر بيش از يكي دو سال در تقليد محض مانديد براي تان سخت مي شود خارج شويد و تا آحر عمر مقلد خواهيد ماند.نترسيد و بعد از يكي دو سال افراد مختلف را بررسي كنيد.

3. تقليد از شيوه و روش :

شما وقتي وارد اين مرحله مي شويد كه چندين سال است تجربه ي مداحي داريد.

در اين مرحله روشي ايده آل را براي خود ترسيم مي كنيد. مثلا مداحي سينه زني را از واحد شروع مي كند يا ديگري شور كم مي خواند و ... .

ب: تمرين

اين بخش بسيار مهمي است كه ما آن را به دو نوع تمرين تقسيم مي كنيم:

1. صدا سازي :

اكثر افراد استعداد دارند تا صدايي خوب داشته باشند. بستگي دارد كه چقدر تلاش كنند.

اگر بخواهيد مداح موفقي شويد حتما بايد تمرينات صداسازي را به طور مداوم انجام دهيد. باز هم تاكيد مي كنم به طور مداوم.

با روزي نيم ساعت تمرين خواهيد ديد كه صداي شما به تدريج باز شده قابليت هايش افزايش ميابد.

سوال: چه تمريناتي را بايد براي صداسازي انجام دهيم؟

جواب: ببينيد شما بايد خودتان به مرور با تمرين روزانه به اين نتيجه برسيد كه كدام روش برايتان بهتر است اما ما چند فرمول به شما مي دهيم تا بازدهي تمرينات شما بيش تر شده و آسيبي به حنجره تان وارد نشود، ان شاء الله:

-اول از همه و مهم ترين نكته: درست است كه شما مي خواهيد تمرين كنيد، اما سعي كنيد ارتباط قلبي اي پيدا كنيد با خداوند و ائمه عليهم السلام. فكر كنيد مي خواهيد در مجلس بخوانيد. در بحث بال معنوي گفتيم كه مداح بايد اول از همه حال گريه و توسل داشته باشد. اين را جدي بگيريد.

-در اوايل كار در حد نيم ساعت كافي است و بيش ترش ممكن است باعث آسيب شود، چون صداي شما هنوز آمادگي ندارد.

-هميشه از گام هاي پايين شروع كنيد و كم كم گام را بالاتر ببريد. اگر هنگام بالا بردن گام متوجه سوزش در حنجره ي خود شديد، بدانيد كه عجله كرده ايد. به گام قبلي برگرديد و تا در آن گام حنجره تان خوب گرم نشده به گام بعدي نرويد.

-مي توانيد براي اين كار، از خواندن دعاهاي زيبايي كه در مفاتيح هست استفاده كنيد.اين كار فايده هاي زيادي دارد. اولا پس از مدتي با دعاها مانوس مي شويد، ثانيا ثواب خواندن دعا را هم نصيب خودتان مي كنيد، ثالثا كلمات عربي را اگر با لحن عربي بخوانيد، بهتر حنجره تان گرم مي شود و...

- اگر بتوانيد قبل از تمرين آب گرم بنوشيد، اين تاثير خوبي دارد.

-این تمرین را باید هر روز به طور مداوم انجام دهید وگرنه نتیجه ی مطلوب را نمی گیرید

- باید محل مناسبی برای تمرین پیدا کنید. بهتر است مکان تمرین شما محیطی سر بسته باشد.

- هنگام تمرین سعی کنید صدای خود را به خوبی آزاد کنید نه این که از ترس شنیدن دیگران یا از خجالت صدای خود را به اصطلاح بدزدید.

۲. تمرین اجرا :

پس از این که مداح مورد نظر را انتخاب کردید سی دی های مداحی او را تهیه کنید.

برای شروع بهتر است از سبک های ساده ی سینه زنی که پیچیدگی ندارد استفاده کنید.

مبحث تقلید را بار دیگر مرور کنید.

برای این که ذهن شما پر از آهنگ شود و شما مثلا برای خواندن زیارت عاشورا بتوانید با نوا و لحن زیبایی مداحی کنید لازم است مرتب کلیپ های مداح مورد تقلیدتان را گوش کنید.

ج : اجرا

مداحی کردن در مجالس رسمی برای پیشرفت شما خیلی مهم است.

باید تلاش کرده و تمرین ها را خوب انجام دهید تا بتوانید حرفی برای گفتن داشته باشید.

توجه داشته باشید نباید برای این مرحله عجله کنید. کم کم با خواندن مثلا زیارت عاشورا در اول جلسه خود را ثابت کنید. نشان دهید که لیاقت خواندن در مجلس را دارید. البته منظور ما این نیست که ریا کنید. شما باید سعی کنید برای رضای خدا و به عشق اهل بیت علیهم السلام بخوانید. اگر شما واقعا خالصانه تلاش کنید شک نکنید که خود آن بزرگواران میدان اجرا را برای شما فراهم می کنند.

 د : نقد و بررسی

با شروع به کار در زمینه ی اجرا نوبت به آسیب شناسی می رسد.

همیشه سعی کنید مداحی خود در مجلس را ضبط کنید. این خیلی مهم است.

بعد باید صدای خود را به خوبی گوش دهید تا بتوانید اشکالات خود را پیدا کنید و سعی کنید آنها را برطرف نمایید.

اگر استادی داشته باشید که بر کار شما نظارت داشته باشد خیلی خوب است.

البته اولین نقد کننده خودتان هستید اما بعضی از نکات را ممکن است خودتان متوجه نشوید.

می توانید از دوستان خود کمک بگیرید تا آنها نواقص خواندن شما را به شما تذکر دهند.

از انتقاد دیگران نباید ناراحت شوید بلکه می بایست خوشحال شده از آنها تشکر کنید. هم چنین نیاید از طعنه و تمسخر بعضی از افراد کم عقل ناراحت شده یا نا امید شوید.